معدن طلایی بنام « وَرنی » در اهــــر

"ورنی" محصولی است میان گلیم و فرش که همچون سایر گلیم‌ها به صورت ذهنی و بدون نقشه از پیش تهیه شده به وسیله زنان و دختران عشایر و روستائیان منطقه ارسباران بافته می‌شود.

ورنی عمدتاً در منطقه "قره‌داغ" شامل شهرستان‌های اهر و کلیبر توسط عشایر و برخی روستائیان منطقه و منطقه مغان شامل شهرستان‌های گرمی، بیله‌سوار مغان، پارس‌آباد مغان، خیاو (مشگین‌شهر) بافته می‌شود.

هم‌اکنون 85 درصد عشایر آذربایجان‌شرقی به کار بافت ورنی مشغول هستند اما این هنر اصیل و بومی بیشتر در بین عشایر و روستاهای منطقه ارسباران رواج داشته به طوریکه بیش از 20 هزار نفر از جمعیت منطقه به تولید ورنی اشتغال داشته و امرار معاش خود را از تولید ورنی تامین می‌کنند.

نقشه "ورنی" نشانگر اعتقادات، آداب و رسوم و باورهای مردم این منطقه است و بیشتر در بافت آن از تخیلات ذهنی و شکل حیوانات و پرندگان استفاده می‌شود، معمولاً برای رنگ‌بندی ورنی از رنگ‌های لاکی، کرم، آبی روشن، سفید و پیازی استفاده شده و در ابعاد مختلف به بازار عرضه می‌شود. تولید "ورنی" عموماً در نقاط قشلاقی انجام می‌پذیرد و نقوشی که بر روی این گلیم فرش‌نما نقش می‌بندد، نشانگر محیط زیست و انعکاس آن در اذهان زنان و دختران عشایر است و نمودار ذهن توانا و استعدادهای بالقوه فکری آنان است.

 

بیشتر نقوش از اشکال حیوانات و وحوش منطقه تاثیر پذیرفته و نقش عمده حیوانات عبارت است از گوزن، مرغ و خروس، گربه، مار، پرندگان محلی، آهو، گوسفند، ببر، شتر، شیر، روباه، شغال، طاووس، گرگ، سگ گله، عقاب، بوقلمون و غیره.
تولید این صنعت صرفاً خانگی بوده و ابزار آن از قبیل دار، دفتین، هاف و کجو است که همگی در محل تهیه می‌شود و غالباً در همان اطاقی که خانوار عشایری سکونت دارند، تولید صورت می‌پذیرد.

منبع
 گزارش از: حسن بالاگر
یک اهری و اتفاقات ساده, صادق اهری